Tìm hiểu bệnh lý tim bẩm sinh còn ống động mạch ở trẻ em
06/09/2024Trung thu ấm áp tại Bệnh viện Quốc tế Green
19/09/2024Bệnh Kawasaki là gì?
Đây là một hội chứng viêm mạch máu toàn thân, đi kèm sốt cấp tính, thường gặp ở trẻ nhỏ. Bệnh có thể phát thành dịch trong các nhóm trẻ. Bệnh nếu phát hiện và điều trị muộn, bệnh có nguy cơ biến chứng vào tim, dẫn đến tử vong vì vỡ túi phình mạch vành.
Nguyên nhân gây bệnh Kawasaki ở trẻ em
Hiện nay, nguyên nhân gây ra bệnh Kawasaki vẫn chưa được xác định. Hầu hết các chuyên gia đều cho rằng bệnh có thể có nguồn gốc nhiễm khuẩn, nhiễm độc ví dụ như virus hoặc vi khuẩn; yếu tố về chủng tộc cũng có liên quan vì trẻ gặp nhiều ở trẻ em Châu Á hoặc gốc Châu á. Ngoài ra, yếu tố môi trường có thể là tác nhân gây bệnh. Đến nay, vẫn chưa có một bằng chứng xác thực nào cho thấy bệnh này lây truyền.
Biểu hiện của bệnh Kawasaki
Biểu hiện lâm sàng của bệnh là sốt cao dài ngày (ít nhất là 5 ngày), kèm theo cảm giác mệt mỏi toàn thân, thường có hạch ở một bên cổ, xung huyết miệng, hầu hoặc miệng; hầu bị khô, nứt nẻ, có khi biểu hiện bằng những nốt ban đỏ ở môi. Ngoài ra, bệnh nhi có biểu hiện phù chi, nổi ban đỏ, tróc da quanh móng hoặc tróc da toàn thân.
Thông thường, nốt ban đỏ có nhiều hình dạng khác nhau ở toàn thân, đặc biệt ở vùng hông và có thể diễn biến theo trình tự từ dạng các nốt ban giống nốt sởi sang dạng ban kiểu mề đay, sau cùng là dạng tróc da đi cùng với các biểu hiện viêm đa mạch.
Vì vậy, bạn cần nghĩ ngay đến Kawasaki nếu con bạn dưới 5 tuổi và trẻ bị sốt liên tục khoảng 5 ngày trở lên, kèm theo hàng loạt các biểu hiện như:
- Viêm kết mạc 2 bên mắt (Mắt đỏ)
- Môi khô đỏ, nứt, lưỡi đỏ màu dâu tây.
- Niêm mạc miệng và hầu đỏ lan tỏa.
- Đỏ lòng bàn tay, chân.
- Phù cứng bàn tay, chân.
- Tróc da đầu ngón.
- Hồng ban đa dạng ở thân, tróc da quanh hậu môn.
Đặc biệt, nếu trẻ bị tróc da quanh hậu môn kèm theo sốt thì chắc đến trên 80% là đã mắc bệnh này. Cha mẹ nên đưa con đến bệnh viện ngay khi phát hiện các dấu hiệu của bệnh.
3 giai đoạn điển hình của bệnh Kawasaki
+ Giai đoạn 1: Bệnh nhân sốt cấp tính, trung bình khoảng 10 ngày, thân thể bệnh nhân nổi ban, nổi hạch, phù chi hoặc có biểu hiện nội ban, viêm kết mạc.
+ Giai đoạn 2 (giai đoạn bán cấp): Thường kéo dài khoảng 2 tuần, biểu hiện bởi tăng tiểu cầu, tăng máu lắng, tróc da và bệnh nhân dần dần hạ sốt.
+ Giai đoạn 3: Là giai đoạn hồi phục với sự mất dần các triệu chứng lâm sàng. Giai đoạn này thường kéo dài. Sau khi hồi phục, thể trạng bệnh nhân bị suy yếu cần được bồi dưỡng.
Dấu hiệu điển hình của bệnh Kawasaki
Nguy cơ của trẻ khi đối mặt với bệnh Kawasaki
Kawasaki có thể gây biến chứng lên tim mạch cho trẻ, làm tim to, nhịp tim nhanh, suy tim. Nguy hiểm nhất là biến chứng của bệnh có thể làm viêm tắc và giãn mạch vành, dẫn đến nhồi máu cơ tim, gây đột tử tức thì cho trẻ.
Ngoài ra, trẻ cũng có thể bị sưng khớp, viêm màng não, hay viêm phổi, viêm ruột. Xét nghiệm cho thấy bạch cầu trong máu tăng cao, siêu âm tim thấy mạch vành bị giãn ra, v.v..
Biểu hiện phình động mạch vành hoặc giãn động mạch vành thường chiếm tới 15 – 25% số bệnh nhi. Tuy nhiên, điều may mắn là tỷ lệ này sẽ giảm xuống thấp nếu trẻ được phát hiện kịp thời, đưa đến bệnh viện sớm, điều trị đúng cách trong vòng 10 ngày kể từ khi bệnh khởi phát.
Điều trị bệnh Kawasaki ở trẻ
Trẻ khi bị mắc bệnh Kawasaki nên được điều trị tại bệnh viện. Tại đây, trẻ sẽ được sử dụng thuốc để ngăn ngừa tổn thương tại vành mạch. Bao gồm:
– Gamma globulin (IVIG) liều cao tiêm vào tĩnh mạch là phương pháp điều trị được chọn lựa cho bệnh nhân bị bệnh Kawasaki. Đây là phương pháp điều trị hiệu quả giúp thuyên giảm triệu chứng, và quan trọng hơn là có thể ngăn ngừa hoặc giảm thương tổn động mạch vành nếu được điều trị sớm trong 10 ngày kể từ khi xuất hiện sốt.
– Aspirin (ASA) liều cao cũng được cho sử dụng cùng với IVIG trong giai đoạn cấp tính của bệnh cho đến khi giảm sốt.
– Nếu được điều trị, bệnh thường diễn biến tốt hơn. Một số trẻ sẽ cần phải điều trị lần 2 với IVIG hay những loại thuốc khác.
Để trẻ có thể được chẩn đoán và điều trị một cách chính xác và hiệu quả, tránh những biến chứng có thể xảy ra, cha mẹ nên lựa chọn những cơ sở uy tín.
Cách chăm sóc trẻ bệnh
Trước tiên, các bà mẹ trẻ cần biết rõ những thông tin về bệnh, để tránh nhầm lẫn với bệnh khác (tưởng trẻ sốt vì mọc răng, nghi ngờ sốt xuất huyết, nghi ngờ viêm mắt đỏ). Bệnh Kawasaki rất khó phát hiện vì triệu chứng thường xuất hiện không đầy đủ cùng lúc trong giai đoạn đầu.
Cách duy nhất để bảo vệ trẻ là luôn cẩn thận theo dõi khi con bị sốt kéo dài. Chỉ cần sốt 2 – 3 ngày chưa khỏi, trẻ cần được phụ huynh đưa đến bệnh viện thay vì chủ quan chỉ chăm sóc tại nhà. Nếu được phát hiện bệnh trong vài ngày đầu thì không nguy hiểm vì bệnh có thể được điều trị hiệu quả.
Đặc biệt, nếu phát hiện bệnh trong vòng 10 ngày kể từ khi mắc phải, các bác sĩ có thể ngăn ngừa biến chứng ở tim. Trường hợp việc điều trị bệnh tiến triển tốt, thì khoảng 48 giờ sau điều trị, bệnh sẽ lui dần, trẻ hết sốt và có thể về nhà. Tuy nhiên, một khi trẻ đã mắc bệnh Kawasaki thì cần phải được tái khám suốt đời. Cũng cần lưu ý là đối với những trẻ đang được điều trị bệnh Kawasaki, cần tạm ngưng tiêm ngừa vắc xin phòng các bệnh như: sởi, quai bị, rubella, thủy đậu, ít nhất trong vòng 3 tháng vì thuốc có thể làm giảm tác dụng của vắc xin.